महाराष्ट्रातील न्यूज चॅनल स्पर्धा: गुरुकुल ते रणांगण

महाराष्ट्रातील न्यूज चॅनलच्या जगतात सध्या एक वेगळीच घडामोड पाहायला मिळत आहे. एकूण ९ न्यूज चॅनलमध्ये अव्वल स्थान मिळवण्यासाठी चढाओढ सुरू आहे. या स्पर्धेची आणखी एक खासियत म्हणजे, या सर्व स्पर्धकांचे मूळ एकाच गुरुकुलात आहे.

एबीपी माझा: एकेकाळचे अग्रस्थान

एकेकाळी एबीपी माझा या न्यूज चॅनलने राजीव खांडेकर यांच्या नेतृत्वाखाली सलग १४ वर्षे टीआरपीमध्ये अव्वल स्थान पटकावले होते. या काळात एबीपी माझाने केवळ बातम्यांचे सादरीकरणच नाही तर पत्रकारितेच्या क्षेत्रात अनेक नवीन प्रयोग केले. बातम्यांची सखोल माहिती, तटस्थ विश्लेषण आणि सामाजिक जाणिवेच्या मुद्द्यांवरील भाष्य यामुळे एबीपी माझाने प्रेक्षकांच्या मनात एक वेगळे स्थान निर्माण केले होते. याच दरम्यान अनेक पत्रकारांनी एबीपी माझामध्ये काम करून आपल्या कारकिर्दीला सुरुवात केली आणि त्यांच्या पत्रकारितेची पायाभरणी याच गुरुकुलात झाली.

गुरू-शिष्य परंपरा: राजीव खांडेकर आणि त्यांच्या शिष्यांचा यशस्वी प्रवास

महाराष्ट्रातील न्यूज चॅनल्सच्या यशाची कहाणी सांगताना एक महत्त्वाचा धागा लक्षात घेतला जातो – राजीव खांडेकर आणि त्यांच्या शिष्यांची प्रगती. खांडेकर यांच्या मार्गदर्शनाखाली तयार झालेले उमेश कुमावत, निलेश खरे आणि सरिता कौशिक हे आज आपल्या चॅनल्समध्ये मोठ्या यशस्वी संपादकांच्या भूमिकेत आहेत.

टीव्ही ९ मराठी आणि साम मराठी: शिष्यांचे वर्चस्व

एबीपी माझातून बाहेर पडलेले दोन माजी सहकारी - उमेश कुमावत आणि निलेश खरे आपापल्या चॅनलच्या माध्यमातून टीआरपीच्या शर्यतीत आघाडीवर आहेत. उमेश कुमावत यांच्या नेतृत्वाखाली टीव्ही ९ मराठी गेल्या दोन वर्षांपासून अव्वल स्थानावर आहे. निलेश खरे यांच्या साम मराठीने दुसरे स्थान पटकावले आहे. उमेश कुमावत आणि निलेश खरे यांनी एबीपी माझामधून बाहेर पडून दुसऱ्या चॅनल्समध्ये जाऊन आपली प्रगती सिद्ध केली आहे. आपल्या गुरूपेक्षा वरचढ ठरलेले हे शिष्य आज महाराष्ट्रातील न्यूज क्षेत्रात आपली स्वतःची ओळख निर्माण करण्यात यशस्वी झाले आहेत.

एबीपी माझा: इतिहास आणि सध्याची स्थिती

एबीपी माझा हे महाराष्ट्रातील न्यूज चॅनल्समध्ये एक ऐतिहासिक महत्त्वाचे स्थान राखून आहे. १७ वर्षांपूर्वी सुरू झालेले हे चॅनल १४ वर्षे सलग नंबर १ वर होते. त्यावेळी याचे संपादक राजीव खांडेकर होते. खांडेकर यांच्या संपादनामुळे एबीपी माझा नेहमीच अग्रस्थानी राहिले. तथापि, सध्या संपादक पदाची धुरा सरिता कौशिक यांच्या हाती आहे. कौशिक यांनी नागपूर ब्युरोमध्ये काम करून आपली ओळख निर्माण केली. सहा महिन्यांपूर्वी त्या एबीपी माझाच्या संपादक झाल्या आणि त्यावेळी चॅनलने तिसऱ्या स्थानावर आपले स्थान कायम ठेवले आहे. कौशिक यांचे संपादकत्व असले तरी खांडेकर हे एबीपी ग्रुपचे प्रमुख आहेत.

स्पर्धेचे भविष्य आणि प्रेक्षकांसाठी फायदे

या स्पर्धेचे एकूण चित्र पाहता, महाराष्ट्रातील प्रेक्षकांसाठी ही निश्चितच आनंदाची बातमी आहे. दर्जेदार बातम्या आणि चांगल्या कार्यक्रमांसाठी चॅनलमध्ये चुरस वाढल्यामुळे प्रेक्षकांना अधिक चांगला अनुभव मिळेल यात शंका नाही. प्रत्येक चॅनल आपल्या प्रेक्षकांना आकर्षित करण्यासाठी नवनवीन प्रयोग करत आहेत. यातून बातम्यांच्या सादरीकरणात विविधता येत आहे आणि प्रेक्षकांना अधिक पर्याय उपलब्ध होत आहेत.

महाराष्ट्रातील न्यूज चॅनलच्या जगतातील ही स्पर्धा येत्या काळात आणखी तीव्र होण्याची शक्यता आहे. नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर, डिजिटल माध्यमांचा वाढता प्रभाव आणि बदलत्या सामाजिक-राजकीय परिस्थिती यामुळे न्यूज चॅनलना आपल्या कार्यपद्धतीत सातत्याने बदल करावे लागणार आहेत. या स्पर्धेत टिकून राहण्यासाठी प्रत्येक चॅनलला आपली वेगळी ओळख निर्माण करणे आणि प्रेक्षकांच्या अपेक्षा पूर्ण करणे आवश्यक आहे.

एकंदरीत, महाराष्ट्रातील न्यूज चॅनलच्या जगतात सध्या सुरू असलेली ही स्पर्धा अत्यंत रोमांचक आहे. यातून कोण बाजी मारणार हे पाहणे औत्सुक्याचे ठरणार आहे. परंतु, या स्पर्धेतून महाराष्ट्रातील प्रेक्षकांना निश्चितच फायदा होणार आहे यात शंका नाही.

प्रमुख न्यूज चॅनल्स आणि त्यांची टीआरपी स्थिती

सध्या महाराष्ट्रातील ९ न्यूज चॅनल्स टीआरपीच्या शर्यतीत आहेत. ऑगस्ट २०२४ मधील आकडेवारीनुसार, टीआरपी यादी पुढीलप्रमाणे आहे:

• टीव्ही ९ मराठी – अव्वल स्थान (नंबर १)
• साम मराठी – दुसरे स्थान (नंबर २)
• एबीपी माझा – तिसरे स्थान (नंबर ३)
• झी २४ तास – चौथे स्थान (नंबर ४)
• न्यूज १८ लोकमत – पाचवे स्थान (नंबर ५)
• लोकशाही न्यूज – सहावे स्थान (नंबर ६)
• पुढारी न्यूज – सातवे स्थान (नंबर ७)

टीआरपी नसलेली चॅनल्स

• जय महाराष्ट्र
• एनडीटीव्ही मराठी