लोकशाही मराठी न्यूज चॅनल: समस्यांचे कोडे आणि टीआरपीची अडचण

महाराष्ट्रातील टीव्ही न्यूज चॅनल्सच्या वाढत्या स्पर्धेत टिकून राहणे हे कोणत्याही चॅनलसाठी मोठे आव्हान असते. सध्या महाराष्ट्रात एकूण  ९ मराठी न्यूज चॅनल्स आहेत, आणि त्यात *लोकशाही मराठी* चॅनलचा क्रमांक सहावा आहे. जनतेच्या मनात स्थान निर्माण करण्याच्या दृष्टीने हे चॅनल अपेक्षित कामगिरी करू शकलेले नाही. चॅनल सुरू झाल्यापासूनच त्याची टीआरपीची स्थिती चिंताजनक राहिली आहे. २०२० साली चॅनलला चांगले वितरण मिळाले असले, तरी टीआरपीमध्ये चॅनल  ५ ते ६ क्रमांकांमध्ये अडकलेले दिसते, जे एक मोठे कोडे बनले आहे.

टीआरपीमध्ये सुधारणा का होत नाही ?

लोकशाही मराठी चॅनल जानेवारी २०२० मध्ये सुरू झाले. नवीन चॅनल म्हणून सुरुवातीच्या काळात अपेक्षेप्रमाणे वितरण प्रणाली मजबूत करण्यात आले. परंतु, चॅनलचे टीआरपी आकडे स्थिर राहिले. असे असताना, *एनडीटीव्ही मराठी* सारख्या नव्या आणि अनुभवी ब्रँडच्या आगमनाने लोकशाही मराठीला आणखी स्पर्धेला तोंड द्यावे लागणार आहे. त्यातच लोकशाही मराठीचा टीआरपी आणखी घसरण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे.

चॅनलला अपेक्षित यश का मिळत नाही? याचे उत्तर *संपादकीय अस्थिरता* आणि नेतृत्वाचा अभाव यात दडलेले आहे. कोणत्याही न्यूज चॅनलसाठी संपादकीय पातळीवरील निर्णय अत्यंत महत्त्वाचे असतात. त्यात सातत्य आणि सुसंगतता असणे गरजेचे असते. मात्र, लोकशाही मराठीमध्ये हेच दोन मुद्दे कमकुवत ठरले आहेत. 

संपादकीय नेतृत्वाचा अभाव

लोकशाही मराठीची सुरुवात काही प्रमाणात चांगली झाली होती, परंतु लवकरच संपादकीय नेतृत्वाचा अभाव जाणवायला लागला. या चॅनलमध्ये संपादक टिकत नाहीत, आणि ते वारंवार बदलले जातात. *संपादकांचे सहा महिन्यांपासून ते एका वर्षाच्या आत बदलले जाणे* हे चॅनलसाठी मोठे संकट बनले आहे. एका संपादकाला आपली रणनीती आणि दिशा ठरवण्यासाठी काही काळ लागतो. मात्र, इथे वारंवार बदल झाल्यामुळे संपादकीय धोरणात सातत्य राहिले नाही. या गोष्टीचा टीआरपीवर थेट परिणाम झाला आहे.

*कमलेश सुतार* यांचे उदाहरण घ्यायचे झाले, तर त्यांच्या कार्यकाळात चॅनलला काहीशी उभारी मिळाली होती. त्यांनी आपले अनुभव आणि कौशल्य वापरून चॅनलला थोडी प्रगती करून दिली होती. परंतु, त्यांनाही अचानक चॅनलमधून काढून टाकण्यात आले, आणि यामुळे चॅनलच्या कामकाजावर नकारात्मक परिणाम झाला. अशा प्रकारच्या अस्थिरतेमुळे चॅनलचे प्रेक्षकांशी असलेले नाते मजबूत होऊ शकले नाही.

सध्या, लोकशाही मराठीमध्ये *संपादक पद रिक्त* आहे, आणि मालक स्वतःच संपादक म्हणून काम पाहत आहेत. ही परिस्थिती चॅनलच्या भविष्याबाबत गंभीर प्रश्न निर्माण करते. एक संपादक हा चॅनलच्या विचारधारा, सामग्रीची गुणवत्ता, आणि प्रेक्षकांशी संवाद यांसाठी अत्यंत महत्त्वाचा असतो. एक सक्षम संपादक नसेल, तर चॅनलला योग्य दिशा मिळणे अवघड होऊन जाते.

संपादकीय निर्णयांचा परिणाम

संपादकाच्या पदावर स्थिरता नसल्यामुळे लोकशाही मराठीच्या सामग्रीमध्ये सातत्याचा अभाव जाणवतो. प्रेक्षकांना कंटेंटमध्ये नाविन्य आणि गुणवत्ता हवी असते, मात्र संपादकीय निर्णय वारंवार बदलत असतील, तर प्रेक्षकांचा विश्वास जिंकणे कठीण होऊन जाते. या गोष्टीचा परिणाम टीआरपीवर स्पष्टपणे दिसतो. 

चॅनलला आणखी एक मोठा अडथळा म्हणजे स्पर्धा आहे. लोकशाही मराठीच्या समोर असलेल्या इतर चॅनल्समध्ये एनडीटीव्ही मराठीसारखी नव्याने येणारी चॅनल्स आहेत, जी आधीच राष्ट्रीय पातळीवर प्रस्थापित आहेत. अशा स्थितीत लोकशाही मराठीला त्यांच्याशी स्पर्धा करताना आपली वेगळी ओळख निर्माण करावी लागेल. जर चॅनलने आपल्या संपादकीय धोरणात योग्य बदल केले नाहीत, तर टीआरपीच्या बाबतीत हा चॅनल आणखी खाली जाऊ शकतो.

मार्ग काय?

लोकशाही मराठीला आपली स्थिती सुधारायची असेल, तर सर्वात आधी संपादकीय नेतृत्वात स्थिरता आणणे गरजेचे आहे. एक अनुभवी आणि दीर्घकाल टिकणारा संपादक नेमणे ही या चॅनलसाठी प्राथमिक गरज आहे. संपादकाच्या नेतृत्वाखाली चॅनलला एक स्पष्ट दिशा मिळू शकेल, ज्यामुळे प्रेक्षकांचा विश्वास पुनर्स्थापित होऊ शकेल.

तसेच, लोकशाही मराठीला *कंटेंटच्या गुणवत्ता* आणि *नाविन्यपूर्णता* यावर भर द्यावा लागेल. प्रेक्षकांना सतत नवीन काहीतरी देणे आणि त्यांच्या आवडीनुसार कार्यक्रमांची आखणी करणे ही चॅनलसाठी महत्त्वाची बाब ठरेल. त्याचबरोबर, स्पर्धात्मक चॅनल्ससोबत टिकण्यासाठी चॅनलला आपल्या डिजिटल उपस्थितीवरही भर द्यावा लागेल. 

शेवटी, *संपादकीय स्थिरता* आणि *दृढ नेतृत्व* हाच चॅनलला प्रगतीच्या मार्गावर नेऊ शकेल. टीआरपीमध्ये सुधारणा साधण्यासाठी चॅनलला एक नवीन दृष्टिकोन, स्पष्ट धोरण, आणि अनुभवी संपादकीय टीम हवी आहे.

- बेरक्या उर्फ नारद